Widok zawartości stron
użytki ekologiczne
Jedną z form ochrony przyrody w Polsce wg. ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku są użytki ekologiczne. Są to zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt, i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.
Na terenie obrębu i leśnictwa Czeszewo, w sąsiadujących ze sobą pododdziałach 86o,p oraz 98o znajduje się użytek ekologiczny o nazwie Pasieka. Został powołany uchwałą Rady Miejskiej w Miłosławiu Nr XXIV/168/09 z dnia 2 czerwca 2009 roku. Obiekt ten zajmuje łączną powierzchnię 20,10 ha. Użytek ekologiczny stanowi mozaikę chronionych nieleśnych siedlisk przyrodniczych: łąk trzęślicowych i łąk selernicowych ze stanowiskiem czarcikęsika Kluka (jedyne miejsce występowania tego gatunku na terenie Wielkopolski), fiołka mokradłowego i goryczki wąskolistnej. Spośród roślin objętych ochroną gatunkową oprócz wymienionych wcześniej w obiekcie stwierdzono stanowiska groszku błotnego i nasięźrzału pospolitego oraz roślin z Polskiej Czerwonej Lista Paprotników i Roślin Kwiatowych (Kaźmierczakowa i in 2016): wilczomlecza błyszczącego, koniopłocha łąkowego, tarczycy oszczepowatej i Czerwonej Listy Wielkopolski (Jackowiak i in. 2007): bukwicy zwyczajnej i selernicy żyłkowanej.
Dla użytku przewidziano działania z zakresu ochronny czynnej:
• koszenie łąk raz w roku w terminie jesiennym (wrzesień-październik) dostosowanym do wymagań czarcikęsika Kluka, na wysokość ok. 15-20 cm, z pozostawieniem każdorazowo ok. 10-20% powierzchni nieskoszonej w postaci pasów, okrajków lub kęp; wskazane ręczne koszenie najwilgotniejszych płatów łąk;
• wszelkie działania umożliwiające zachowanie lub poprawę stosunków wodnych należy
uznać za korzystne i sprzyjające.
Istotnym powodem tworzenia użytków ekologicznych jest potrzeba objęcia ochroną niewielkich powierzchniowo obiektów, ale cennych pod względem przyrodniczym. Nie mogły one być objęte ochroną rezerwatową ze względu na niewielką powierzchnię i zazwyczaj mniejszą rangę ich walorów przyrodniczych. W Polsce jeszcze w 2013 roku znajdowało się 7090 użytków ekologicznych o łącznej powierzchni 50 597,5 ha, a liczba ta nieustannie wzrasta.
Użytek ekologiczny ustanawia rada gminy (do końca czerwca 2009 r. prawo takie miał także wojewoda), w odpowiedniej uchwale określając: nazwę danego obiektu lub obszaru, jego położenie, sprawującego nadzór, szczególne cele ochrony, w razie potrzeby ustalenia dotyczące jego czynnej ochrony oraz zakazy właściwe dla tego obiektu, obszaru lub jego części. Uchwała wymaga uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. Wprowadzane zakazy wybiera się spośród pozycji wymienionych w art. 45 ustawy o ochronie przyrody. Rada gminy może również, ale tylko po uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska, znieść użytek w przypadku utraty jego wartości, albo w przypadku gdy koliduje on z realizacją inwestycji celu publicznego. Rada gminy nie ma kompetencji do zlikwidowania użytku w innych przypadkach, niż te dwie sytuacje wyraźnie wymienione w ustawie (Ochrona środowiska 2014 D. Bochenek).