Bank Danych o Lasach (BDL) to portal internetowy zawierający informacje o lasach wszystkich form własności w Polsce – zarówno tych w zarządzie Lasów Państwowych, jak i prywatnych czy gminnych. BDL zbudowało Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej na zlecenie Lasów Państwowych. Jest to instytucja zajmująca się zbieraniem i udostępnianiem informacji o lasach i środowisku, m.in. wykonująca plany urządzenia lasu dla nadleśnictw, sporządzająca ekspertyzy przyrodnicze.

Bank Danych o Lasach opisuje każdy fragment lasu, łącząc informacje z wielu baz danych. I to wszystko – zupełnie za darmo.

Bank Danych o Lasach opisuje każdy fragment lasu (w postaci opisów taksacyjnych, czyli bardzo szczegółowych tabel), agregując informacje z różnych baz danych, głównie z Systemu Informatycznego Lasów Państwowych ale również z uproszczonych planów urządzenia lasu dla lasów prywatnych, gminnych i innych form własności nadzorowanych przez starostwa powiatowe. To nie wszystko. Portal zawiera dane z Wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu, Raportu o stanie lasów, dane łowieckie, informacje o zakazach wstępu do lasu, dotyczące pożarów lasu i zagrożenia pożarowego, zagrożenia epidemiologicznego afrykańskiego pomoru świń i wiele innych. I to wszystko – zupełnie za darmo.

Portal pełen danych

Wchodząc na stronę Banku Danych o Lasach, znajdziemy syntetyczne informacje o lasach w zarządzie i poza zarządem Lasów Państwowych i o lasach na świecie. Portal zawiera bogatą listę zestawień z różnych baz danych, przygotowaną dla specjalistów, naukowców, na potrzeby planowania przestrzennego czy ochrony przyrody, ale też dla korzystających z lasów turystów czy grzybiarzy. Można znaleźć informacje o wieku drzew czy składzie gatunkowym lasów, prognozy zagrożenia szkodliwymi czynnikami czy zestawienia danych z łowiectwa. Portal umożliwia pobranie interesujących nas pakietów informacji. Na przykład dla osób szukających danych do prac magisterskich o tematyce związanej z lasami przydatny może być formularz interaktywny o udostępnienie informacji o środowisku, dzięki któremu pozyskamy opis lasów dla konkretnego nadleśnictwa. Bank Danych o Lasach jako platforma wspomagająca nadzorowanie lasów prywatnych i gminnych stanowi też wsparcie dla starostw powiatowych.

Bank Danych o Lasach

Zrób sobie mapę

Bardzo ciekawą częścią platformy internetowej Banku jest interaktywna mapa wykorzystująca podkłady z wielu źródeł. Podstawowym jest System Informatyczny Lasów Państwowych, ale czerpie też z danych ze starostw powiatowych, parków narodowych, Dyrekcji Generalnej Ochrony Środowiska, Biura Nasiennictwa Leśnego, Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Instytutu Badawczego Leśnictwa, Państwowego Instytutu Geologicznego, Państwowego Rejestru Granic, urzędów marszałkowskich i wielu innych. Dzięki mapie w prosty sposób możemy ustalić, na terenie jakiego nadleśnictwa mieszkamy lub jak daleko mamy do najbliższego lasu.

W przeglądarce internetowej na ekranie po lewej stronie mapy znajduje się pasek narzędzi. Klikając Identyfikuj, możemy sprawdzić, na terenie jakiego województwa, powiatu i gminy, a także regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, nadleśnictwa czy oddziału leśnego znajduje się interesujący nas obiekt. Następnie możemy skorzystać z opcji pomiaru odległości z punktu do punktu lub pomierzyć wskazaną powierzchnię. Możemy również ustalić współrzędne geograficzne czy sprawdzić dostępne dane dla określonego miejsca lub opis taksacyjny dla wybranego fragmentu lasu. Mapę można następnie wydrukować lub ją udostępnić.

U dołu ekranu znajduje się opcja wyboru mapy podkładowej i map wykreowanych przez Bank Danych o Lasach. Spośród tych pierwszych możemy wybrać miedzy innymi mapę topograficzną, ortofotomapę ze zdjęć satelitarnych czy OpenStreetMap. W mapach BDL mamy do wyboru mapę podstawową, form własności, drzewostanów, siedlisk leśnych, zbiorowisk roślinnych, łowiectwa, zagrożenia pożarowego, zakazów wstępu do lasu, zagospodarowania turystycznego i kategorii ochronności lasów.

Z prawej strony ekranu możemy wybrać, jaką zawartość mapy chcemy mieć widoczną, zaznaczając poszczególne warstwy. Jest również możliwość ustawienia poziomu przezroczystości warstw nakładających się na siebie. Do tego możemy nawet wgrać swój plik mapowy i nanieść w ten sposób przygotowane przez nas dane na mapę leśną.

Niepozorna aplikacja

Ten i wiele innych artykułów znajdziesz wEchach Leśnych

Dla leśnego turysty czy zbieracza grzybów najciekawszą funkcjonalnością BDL będzie aplikacja mobilna na smartfon – mBDL. Aplikacja korzysta z wcześniej wymienionych źródeł danych i map. Włączając opcję w górnym lewym rogu ekranu („hamburger”), mamy do wyboru mapy BDL tożsame z tymi na przeglądarce internetowej. Dla turysty istotna będzie mapa zagospodarowania turystycznego, mapa zakazów wstępu do lasu i mapa zagrożenia pożarowego. Na mapie zagospodarowania turystycznego zaznaczone są między innymi obszary programu „Zanocuj w lesie”, na których można legalnie biwakować. Warto zajrzeć również do mapy form własności, aby zorientować się, czyj jest las, do którego się wybieramy. Poniżej map BDL mamy opcję wyboru podkładu, na przykład mapę topograficzną, która pomoże nam się zorientować, gdzie się znajdujemy, po nazwach miejscowości czy jezior. Dodatkowo możemy włączyć warstwy mapowe z innych źródeł.

W zakładce Mapy WMS znajdziemy bardzo ciekawe opcje. Możemy włączyć kontury obszarów chronionych i uwidocznić na mapie pomniki przyrody oraz linie podziału administracyjnego. Bardzo przydatna jest możliwość wyświetlenia konturów i numerów działek ewidencyjnych oraz budynków. Możemy również włączyć ortofotomapę, czyli mapę ze zdjęć satelitarnych, oraz numeryczny model terenu, który przedstawia powierzchnię Ziemi w odpowiednim cieniowaniu, dając wrażenie trójwymiarowości obrazu. Jest to doskonała opcja do wyszukiwania ciekawych miejsc i przeszkód w terenie. Widać na niej wszelkie rowy, wąwozy, wzniesienia, a także ruiny budynków i innych pozostałości po ludzkiej działalności, nawet historycznej.

Chyba najważniejszą opcją aplikacji jest możliwość pokazywania na mapie naszej lokalizacji w czasie rzeczywistym. Mniej doświadczonym turystom czy grzybiarzom może to zaoszczędzić wielu godzin wędrówki. Kto nigdy nie szukał drogi do samochodu zostawionego na parkingu leśnym, niech pierwszy rzuci borowikiem! Ponadto możemy w prosty sposób udostępnić naszą lokalizację znajomym przez popularne komunikatory internetowe. mBDL pozwala na zapisanie trasy naszego marszu oraz punktów na mapie i wyeksportowanie danych w postaci plików. Pliki te można później uruchomić w innych programach mapowych i aplikacjach, jak również przesłać znajomym i podzielić się lokalizacją ciekawych obiektów i tras. Aplikacja daje też opcję przeglądania zapisanych przez nas punktów, przez co łatwo możemy wrócić do miejsc, które nas zachwyciły.

Nie wszędzie w lesie mamy zasięg i internet. Twórcy mBDL przewidzieli tę sytuację – mamy możliwość wcześniejszego pobrania na telefon interesujących nas map nadleśnictw i parków narodowych, tak aby działały bez internetu. Wystarczy tylko kliknąć zakładkę Dane lokalne i wybrać z listy rodzaj mapy i nadleśnictwo lub park narodowy. Jest też możliwość pobrania wybranych fragmentów mapy. Aplikacja umożliwia również wgrywanie plików przygotowanych w innych popularnych programach mapowych.

U góry ekranu aplikacji po prawej stronie mamy opcję przełączania w tryb danych lokalnych, czyli działania bez internetu, oraz wyszukiwarkę w postaci lupy. Pozwala na wyszukiwanie po adresie leśnym, numerze działki ewidencyjnej, adresie pocztowym i współrzędnych. Przy tylu możliwościach nic się na mapie nie ukryje! Po prawej stronie znajduje się kompas z opcją zablokowania kierunku północy i przyciski do przybliżania i oddalania widoku mapy. W przypadku użycia kompasu najlepiej go skalibrować zgodnie z instrukcjami naszego telefonu. Po prawej stronie u dołu jest włącznik zaznaczenia naszej lokalizacji. Na środku znajduje się drzewko wyboru opcji wyświetlania aktualnie włączonej mapy. W przypadku mapy turystycznej mamy do wyboru listę obiektów, które chcemy, aby były widoczne na mapie. Może to być baza noclegowa, obiekty wypoczynkowo-rekreacyjne, punkty widokowe, a także szlaki turystyczne piesze, konne, narciarskie i rowerowe. Mapa zagrożenia pożarowego ma legendę z opisem kolorów stopnia zagrożenia pożarowego, z czego czerwony oznacza największe zagrożenie, a niebieski – jego brak.

U dołu ekranu po lewej stronie są narzędzia do wykorzystania na mapie. Możemy pomierzyć odległości pomiędzy zaznaczonymi punktami i zapisać tak wyznaczoną trasę. Jest również opcja pomierzenia powierzchni zaznaczonego przez nas obszaru i zapisanie tych danych. Pod niebieską literą „i” kryje się możliwość sprawdzenia danych administracyjnych wybranego przez nas punktu, czyli w jakim województwie, powiecie czy gminie się znajduje, a w przypadku lasu – jaki jest jego adres leśny. Ostatnią funkcją kryjącą się pod ikonami drzew jest opis taksacyjny. Znajdziemy w nim powierzchnię, typ siedliska leśnego, typ gleby, kategorię ochronności, opis poszczególnych warstw lasu, występujące gatunki drzew i ich wiek, a także wskazówki gospodarcze, czyli co z danym lasem w najbliższym dziesięcioleciu będzie się działo. Na przykład, gdy oznaczenie czynności to TPP, czyli trzebież późna pozytywna, las ten w najbliższych latach zostanie przerzedzony, a gdy będzie to IB, czyli rębnia zupełna, drzewa zostaną wycięte w celu pozyskania drewna i zastąpione uprawą leśną.

Bank Danych o Lasach to unikatowe narzędzie umożliwiające bezpłatny dostęp do danych o lasach wszystkim zainteresowanym, zarówno profesjonalistom, jak i osobom, które po prostu lubią spędzać czas w lesie. Bardzo szeroki zakres informacji i dostępnych map, a także możliwość dodania informacji z innych źródeł sprawiają, że jest to wszechstronna platforma, na której każdy znajdzie coś dla siebie.

Dzięki mBDL możesz:

• zaznaczyć dwa punkty, pomierzyć odległości między nimi i zapisać trasę,
• pomierzyć powierzchnię zaznaczonego obszaru i zapisać wyniki,
• poznać swoją dokładną lokalizację w terenie,
• sprawdzić dane administracyjne (województwo, gminę, powiat) miejsca, w którym się znajdujesz lub adres leśny kawałka lasu, do którego zawędrowałeś,
• zapoznać się z opisem taksacyjnym każdego lasu, w tym poznać jego skład gatunkowy czy planowane w przyszłości zabiegi,
• znaleźć najbliższe miejsca biwakowania wyznaczone w programie „Zanocuj w lesie”.